Please ensure Javascript is enabled for purposes of website accessibility γονιος Archives - Φύσσα Έφη

TAG: γονιος

Η «νέα σύντροφος» και η σχέση της με τα παιδιά

Προσπαθούμε, όχι άδικα, να δείξουμε κατανόηση γράφοντας για τη μητέρα, που μεγαλώνει μόνη τα παιδιά της. Δίνουμε βαρύτητα στις δυσκολίες, που περνά, τις ανησυχίες και τους προβληματισμούς της. Λίγο χρόνο όμως περνάμε σκεπτόμενοι αντίστοιχες δυσκολίες, ανησυχίες και προβληματισμούς, που μπορεί να έχει η νέα σύντροφος του πατέρα, που μεγαλώνει από κοινού τα παιδιά του με τη μητέρα τους. Εκείνη συχνά βρίσκεται στο περιθώριο. Συμμετέχει στο μεγάλωμα των παιδιών μιας και ζει με το πατέρα, αλλά πάντα στη σκιά των γονέων. Δεν απολαμβάνει τη χαρά, που σου δίνει το μεγάλωμα των παιδιών, γιατί δεν αισθάνεται πως ανήκει στην οικογένεια. Οι ισορροπίες είναι δύσκολες, οι σχέσεις πολύπλοκες και εκείνη αισθάνεται, πως προσπαθεί μόνη. Πώς το διαχειριζόμαστε;

«Σεβόμενη τους κανόνες της μητέρας, σέβεστε αυτή και τα παιδιά». Η σχέση με τα παιδιά ξεκινά και ζείτε μαζί εξαρχής κάτω από συγκεκριμένους περιορισμούς. Οφείλετε να ακολουθείτε τους κανόνες, που έχει θέσει η μητέρα των παιδιών. Οι κανόνες, που περιλαμβάνουν και το πρόγραμμα των παιδιών, υπάρχουν από τη στιγμή της γέννησης τους και έχουν ουσία και συγκεκριμένο περιεχόμενο. Δίνουν στα παιδιά τη σταθερότητα, που τόσο έχουν ανάγκη, με αποτέλεσμα να νιώθουν ασφάλεια. Οι «κανόνες» έχουν οριστεί με βάση τις ανάγκες των παιδιών και όχι της μαμάς. «Χτίστηκαν» σταδιακά, κατά τη διάρκεια μιας αναπτυσσόμενης σχέσης εμπιστοσύνης της μητέρας με τα παιδιά. Η μητέρα αλλά και οποιοσδήποτε άλλος, αν θέλει να διατηρήσει αυτή τη σχέση, οφείλει να σέβεται τους «κανόνες», γιατί έτσι σέβεται τα παιδιά. Σεβόμενη τους «κανόνες», άρα καλύπτοντας τις ανάγκες των παιδιών της, εκφράζει την άνευ όρων αγάπη της, την πλήρη αποδοχή της, τη φροντίδα και την προσοχή της στα παιδιά. Αν εσείς, που είστε η νέα σύντροφος του πατέρα, ακολουθήσετε τους κανόνες, θα εκφράσετε στα παιδιά, ότι και η μαμά τους. Αυτό δεν είναι το μέλημά σας; Να δημιουργήσετε κι εσείς με τη σειρά σας μια σταθερή σχέση εμπιστοσύνης με τα παιδιά. Ναι, είναι δύσκολο. Μην νομίσετε, ότι το «χτίσιμο» αυτής της σχέσης, που διαρκώς αναπτύσσεται, ήταν ή είναι λιγότερο δύσκολο και για τη μαμά τους. Παράλληλα, μην ξεχνάτε ότι οι «κανόνες» δημιουργήθηκαν μέσα από τη σχέση μητέρας-παιδιών. Άρα σεβόμενη τους «κανόνες», ουσιαστικά σέβεστε την ίδια τη σχέση αλλά και τη μαμά, με πολύ θετικές συνέπειες για το «χτίσιμο» της δικής σας σχέσης με τα παιδιά. Για να τα καταφέρετε, φυσικά, οι «κανόνες» πρέπει να είναι σε όλους ξεκάθαροι. Φροντίστε το λοιπόν, σε συνεργασία με τον πατέρα και τη μητέρα των παιδιών.

«Η σχέση μου με τα παιδιά». Επενδύστε στη σχέση σας με τα παιδιά. Επικεντρωθείτε στα παιδιά με αυθεντικότητα. Μην ψάχνετε να βρείτε κόλπα για να τα προσεγγίσετε. Κάθε σχέση, για να δημιουργηθεί και να σταθεροποιηθεί θέλει να είμαστε ανοιχτοί και διαθέσιμοι, να έχουμε χρόνο, να παρατηρούμε πολύ, να ακούμε περισσότερο, να παρεμβαίνουμε λιγότερο, να ανταποκρινόμαστε άμεσα και κατάλληλα, όταν υπάρχει ανάγκη. Η εμπιστοσύνη θα κερδηθεί σταδιακά, όταν θα αρχίσετε να συγχρονίζεστε με τις ανάγκες των παιδιών. Συγχρονίζομαι με ένα παιδί σημαίνει κατανοώ αυτό, που μου εκφράζει με λόγια, πράξεις ή συναισθήματα, κατανοώ δηλαδή την ανάγκη του, αυτό που μου ζητά, αυτό που πραγματικά θέλει από εμένα και ανταποκρίνομαι με τέτοιο τρόπο, ώστε τελικά αυτή η ανάγκη να καλύπτεται. Το παιδί βιώνει πολύ θετικά συναισθήματα, μετά την κάλυψη της ανάγκης και εγώ χαίρομαι με τη σειρά μου, που το παιδί αισθάνεται ικανοποίηση, ανακούφιση, χαρά, ηρεμία (ανάλογα με την αρχική ανάγκη). Και οι δύο έχουμε τη χαρά να μοιραζόμαστε ένα υπέροχο συναίσθημα, πράγμα, που λειτουργεί ως κίνητρο για εμένα, να παραμείνω συγχρονισμένη/ος με το παιδί, ενώ παράλληλα η μεταξύ μας σχέση σταθεροποιείται, αφού το παιδί έχει έναν ακόμα λόγο να μου έχει εμπιστοσύνη, ότι θα είμαι εκεί, όταν με χρειάζεται. Ο συγχρονισμός με τα παιδιά απαιτεί χρόνο, «ανοιχτές» κεραίες και «ανοιχτές αγκαλιές» από εσάς. Δείξτε τους αγάπη παρατηρώντας τα προσεκτικά και δεν θα χάσετε!

«Εκπαιδευτείτε στην ενσυναίσθηση». Το πιο ισχυρό όπλο, που έχετε στη φαρέτρα σας, για να μπορέσετε να συγχρονιστείτε με τα παιδιά του συντρόφου σας, ώστε να δημιουργήστε έναν σταθερό δεσμό μαζί τους, είναι η ενσυναίσθηση. Δείχνω ενσυναίσθηση σημαίνει κατανοώ σε βάθος τα λόγια, τις συμπεριφορές, τα συναισθήματα του άλλου χρησιμοποιώντας τα δικά του μάτια. Κατανοώ αυτό, που κρύβεται πίσω από τις λέξεις, τη συμπεριφορά και τα συναισθήματα. Δεν μένω σε αυτό, που ακούω ή βλέπω. Δεν βγάζω συμπεράσματα βασιζόμενη/ος στις δικές μου υποθέσεις. Βλέπω, αντιλαμβάνομαι αυτό, που εκείνος βλέπει ή αντιλαμβάνεται, χρησιμοποιώντας τα δικά του μάτια ή την δική του αντίληψη. Αποφύγετε λοιπόν να λέτε «ξέρω». Προτιμήστε το «θέλω να μάθω».  Πίσω από μια συμπεριφορά ή ένα συναίσθημα του παιδιού, που σας προκαλεί δυσφορία, πάντα κρύβεται κάτι, που καλείστε να το κατανοήσετε, ώστε να κατανοήσετε το ίδιο το παιδί. Παραμερίστε τις δικές σας πιθανές δυσάρεστες σκέψεις ή συναισθήματα και επικεντρωθείτε στο παιδί. «Το παιδί έχει πάντα δίκιο». Έχετε αυτό στο μυαλό σας, όταν είστε αντιμέτωπη με μια δύσκολη συμπεριφορά του παιδιού. «Εφόσον το παιδί έχει δίκιο, πρέπει να ψάξω να το βρω. Ποιο είναι το δίκιο του. Τι θέλει να μου πει στην πραγματικότητα και για ποιο λόγο;» . Έτσι θα δείξετε ενσυναίσθηση. Ενσυναίσθηση, φυσικά, δεν δείχνουμε μόνο για τα δύσκολα. Ενσυναίσθηση δείχνουμε κάθε φορά, που ζητά από εμάς προσοχή. Κάθε φορά, που για κάποιο λόγο είναι χαρούμενο ή ενθουσιασμένο ή ικανοποιημένο. Δείχνοντας ενσυναίσθηση, κατανοώντας την ανάγκη, που εκφράζει το παιδί, θα είστε πιο σίγουρη ότι ανταποκρίνεστε κατάλληλα στις ανάγκες του. Το αποτέλεσμα θα είναι μια πιο σταθερή σχέση με το παιδί.

«Ο ρόλος του πατέρα». Ο ρόλος του πατέρα είναι σπουδαίος. Είναι ο ενδιάμεσος κρίκος, που ενώνει τα παιδιά με τη νέα σύντροφο. Θέλει όμως να το κάνει; Ξέρει τη σπουδαιότητα του να έχουν τα παιδιά μια καλή σχέση με τη νέα σύντροφο; Δείχνει σεβασμό στη νέα σύντροφο και μπροστά στα παιδιά, ώστε να κατανοήσουν κι εκείνα το ρόλο, που παίζει στη ζωή του; Αφήνει περιθώρια στη νέα σύντροφο να αναπτύξει κι εκείνη σχέση με τα παιδιά ή συνεχώς περιορίζει τη δράση της; Ποια είναι η δική του σχέση με τα παιδιά; Ξέρει, αν έχουν κατανοήσει τα παιδιά τη σχέση, που θα έχει πλέον με τη μαμά τους; Έχει ασχοληθεί με τα πιθανά δυσάρεστα συναισθήματα των παιδιών για τη νέα κατάσταση; Ερωτήματα καίριας σημασίας στα οποία αν ο πατέρας δεν δώσει «απαντήσεις», θα υπονομεύει έστω και άθελά του, την προσπάθειά σας να βρείτε τις ισορροπίες σας και να δημιουργήσετε σχέση με τα παιδιά.

Μην αγωνιάτε να γίνετε αποδεκτή στην οικογένεια. Πέφτετε σε παγίδα. Το άγχος σας θα λειτουργήσει αρνητικά στην πρόθεσή σας να δημιουργήσετε δεσμούς με τα παιδιά.  Λειτουργήστε περισσότερο με το «είμαι», παρά με το «θέλω να γίνω». Να είστε λοιπόν αυθεντική, ανεπηρέαστη από αντιλήψεις, που σας μπλοκάρουν δημιουργώντας σας δυσάρεστα συναισθήματα. Επικεντρωθείτε στα παιδιά. Παρατηρήστε τα, κατανοήστε τα, να ανταποκρίνεστε στις ανάγκες τους.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στο www.singleparent.gr

Πώς θα αποκτήσετε αυτοπεποίθηση ως γονείς;

Ήδη από τη γέννηση του πρώτου σας παιδιού, είχατε καταλάβει πως ποτέ πια δεν θα είστε τόσο ξέγνοιαστη/ος όσο πριν. Οι δυσκολίες έκαναν την εμφάνισή τους από την αρχή. Όσο κι αν σας συνέπαιρνε απλά και μόνο η εικόνα του μωρού σας, το μυαλό σας ήταν αδύνατο να μην προσέξει την κούραση, το στρες, που έφερε η αλλαγή, που έγινε στη ζωή σας, το γεγονός ότι είστε πια υπεύθυνη για ένα πλάσμα, που είναι απόλυτα εξαρτημένο από εσάς. Η ζωή σας γέμισε από το μωρό σας αλλά και από καθημερινά διλήμματα, που σας γέμιζαν άγχος. Δεν ήσασταν σίγουρη, «να κάνω αυτό ή το άλλο, αν τελικά κάνω αυτό , μήπως υπάρχει περίπτωση να μου χαλάσει το άλλο; Οι άλλες μαμάδες τι κάνουν;» και άλλες τέτοιες μπερδεμένες σκέψεις, που καθυστερούσαν τις αποφάσεις σας και σας γέμιζαν ανασφάλεια.
Στην πορεία καταλάβατε, ότι αυτό δεν σταματάει ποτέ, γιατί εκεί που λέγατε «πάει κι αυτό», κάτι καινούργιο ερχόταν και σας προβλημάτιζε. Πράγματι, τα διλήμματα δεν θα σταματήσουν ποτέ, γιατί πάντα θα έχουμε παιδιά που μεγαλώνουν και αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις τις ηλικίας τους, τις οποίες καλούμαστε κι εμείς να τις αντιμετωπίσουμε μαζί τους. Πότε όμως όλο αυτό, από απόλυτα φυσιολογικό και αναμενόμενο, γίνεται πρόβλημα;

Τα πράγματα αλλάζουν, όταν οι καθημερινές προκλήσεις με τα παιδιά μας επηρεάζουν τόσο που δεν αισθανόμαστε σιγουριά, δεν έχουμε αυτοπεποίθηση ως γονείς, όταν τις προκλήσεις, που μέχρι πρότινος τις θεωρούσαμε αντιμετωπίσιμες, τις βλέπουμε σαν προβλήματα, σαν κάτι τεράστιο, που δεν μπορούμε να αντιμετωπίσουμε. Όταν το άγχος γίνεται καθημερινότητα και παίρνει τη θέση του «απολαμβάνω τη ζωή με τα παιδιά μου».  Τι κάνουμε λοιπόν;

> Αναρωτηθείτε. Είμαι ένας άνθρωπος με αυτοπεποίθηση; Για να αισθανθείτε σιγουριά ως γονιός, είναι ανάγκη να είστε και στην υπόλοιπη ζωή σας άνθρωπος με αυτοπεποίθηση και όχι μόνο στην επαφή σας με τα παιδιά. Κάνετε αυτό που θέλετε στη ζωή σας; Λέτε με θάρρος τη γνώμη σας, χωρίς να φοβάστε τις συνέπειες; Υποστηρίζετε την άποψή σας, τις αποφάσεις σας; Επιμένετε; Διεκδικείτε; Ζείτε, όπως πραγματικά είστε ή είστε, όπως ζείτε; Αν δεν κάνετε τίποτα από τα παραπάνω, ήρθε η ώρα να τα κάνετε.

Ξεκινήστε κάνοντας πράγματα, που θέλατε πολύ να κάνετε και δεν τα κάνατε ποτέ. Αγαπήστε τον εαυτό σας, φροντίζοντάς τον. Φροντίστε το σώμα σας, αγαπήστε το σώμα σας. Φροντίστε την εικόνα σας, αγαπήστε την εικόνα σας. Φροντίστε, ώστε οι άλλοι να σας σέβονται. Μιλήστε ελεύθερα, υποστηρίζοντας την άποψή σας με ευγένεια αλλά και θέρμη. Μην αφήνετε τους άλλους να σας πληγώνουν. Φροντίστε να μιλάτε για αυτό που αισθάνεστε, τη στιγμή που το αισθάνεστε. Φροντίστε, ώστε να βγάλετε τους τοξικούς ανθρώπους από τη ζωή σας, αυτούς που σας πληγώνουν, αυτούς που δεν σας σέβονται, αυτούς που δεν σας αποδέχονται. Εναλλακτικά, σταματήστε τους να κάνουν τα παραπάνω υποστηρίζοντας τον εαυτό σας. Φροντίστε να επικοινωνείτε πιο συχνά με ανθρώπους που σας αγαπούν, με ανθρώπους που περνάτε καλά, με όσους κάνοντας παρέα δεν καταλαβαίνετε πώς περνά η ώρα. Φροντίστε τον εαυτό σας και θα βρείτε τη σιγουριά που χρειάζεστε.

> Ενημερωθείτε. Μήπως η ανασφάλεια που έχετε είναι κάτι καλό; Ένα καμπανάκι για να σας κινητοποιήσει; Πολλές φορές αισθανόμαστε ανασφαλείς, όταν δεν γνωρίζουμε. Αισθανόμαστε ανασφαλείς, όταν δεν ξέρουμε τι να κάνουμε. Πολλοί προβληματισμοί γονιών είναι για πράγματα φυσιολογικά και αναμενόμενα για την ηλικία των παιδιών τους, όπως το άγχος αποχωρισμού που βιώνουν τα παιδιά από 8 έως 24 μηνών ή ο φόβος για το σκοτάδι στα 4. Το διάβασμα βιβλίων, που αναφέρονται στη φυσιολογική ανάπτυξη των παιδιών είναι μια καλή λύση, για να ξέρετε τι να αναμένετε αλλά και πως να το αντιμετωπίζετε. Σεμινάρια, ομιλίες, που έχουν να κάνουν με παιδιά είναι μια άλλη λύση. Αναζητήστε τρόπους που σας εκφράζουν, που σας ταιριάζουν για να ενημερωθείτε. Όταν σε κάτι άγνωστο πέφτει φως, μας φοβίζει λιγότερο, έτσι δεν είναι;

> Επικεντρωθείτε σε όσα έχετε καταφέρει μέχρι σήμερα μαζί με το παιδί σας. Κάντε μια αναδρομή. Θυμηθείτε τα παλιά, αυτά που έχουν περάσει και τώρα τα βλέπετε με μια πιο ώριμη ματιά. Δεν έχετε περάσει αρκετά, αλλά τα έχετε καταφέρει; Θυμηθείτε την κούραση, την αγωνία, τον προβληματισμό σας. Κι όμως όλα αυτά είναι πια παρελθόν. Καταφέρατε να τα αντιμετωπίσετε. Όταν μας κατακλύζουν σκέψεις όπως «κι άλλο πρόβλημα, πάλι πρόβλημα, δεν μπορώ άλλο, δεν αντέχω, δεν θα τα καταφέρω», συνήθως ακινητοποιούμαστε ή τρέχουμε μακριά από το πρόβλημα, γεμίζουμε δυσάρεστα συναισθήματα, τα οποία με τη σειρά τους ανατροφοδοτούν αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό μας (δεν θα τα καταφέρω, δεν ξέρω πάλι τι να κάνω, δεν είμαι αρκετά καλός κ.α). Σκεφτείτε λοιπόν εναλλακτικά. Επικεντρωθείτε στα δυνατά σας σημεία αλλά και σε όσα εμπόδια έχετε καταφέρει να ξεπεράσετε μέχρι τώρα σχετικά με τα παιδιά σας. Η ικανότητά σας να ανταπεξέρχεστε τελικά, δεν είναι η απόδειξη ότι αυτό θα συμβεί για μια ακόμη φορά; Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτή τη φορά δεν θα τα καταφέρετε;

> Όλοι κάνουμε λάθη. Καθημερινά, όλοι μας κάνουμε λάθη. Αν ο στόχος σας είναι να μην κάνετε λάθη ως γονέας, δεν θα τα καταφέρετε. Ο στόχος σας δεν είναι ρεαλιστικός. Το λάθος είναι ένας τρόπος για να μαθαίνουμε. Έτσι άλλωστε μαθαίνουν και τα παιδιά, μέσα από τη δοκιμή και το λάθος. Δοκιμάζουν, κάνουν λάθος, μαθαίνουν, ξαναπροσπαθούν με άλλο τρόπο. Στόχος σας λοιπόν θα έπρεπε να είναι, να μαθαίνετε κάθε φορά από τα λάθη σας, όπως και τα παιδιά. Να τα αναγνωρίζετε και να αποφασίζετε με ποιο άλλο τρόπο μπορείτε να λειτουργήσετε την  επόμενη φορά. Δοκιμάστε λοιπόν και ας κάνετε λάθος, αλλιώς δεν θα μάθετε. Απενοχοποιήστε το λάθος! Κάνατε λάθος ή θα κάνετε λάθος. Ε και, τι έγινε;!!

> Επικεντρωθείτε στον εαυτό σας και σε αυτό που ήδη ξέρετε για τα παιδιά σας. Ότι κι αν ακούτε, ότι κι αν διαβάζετε, εσείς είστε τελικά ο «ειδικός». Εσείς ξέρετε τα παιδιά σας καλύτερα από τον καθένα. Μην αφήνετε οποιονδήποτε να σας αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεστε για αυτά, τον τρόπο που έχετε αποφασίσει να τα μεγαλώσετε. Μην αμφισβητείτε τον εαυτό σας με το παραμικρό. Επικεντρωθείτε στον εαυτό σας και σε αυτά που πιστεύετε. Η ζωή με τα παιδιά σας σίγουρα σας έχει δώσει πολλά μαθήματα. Εκμεταλλευτείτε τα!

Είστε γονιός και αυτό από μόνο του σημαίνει ότι έχετε περάσει και έχετε καταφέρει πολλά με τα παιδιά σας. Φροντίστε τον εαυτό σας, ενημερωθείτε, διαβάστε για καθετί που σας προβληματίζει σχετικά με τα παιδιά σας, ακούστε το ένστικτο, εμπιστευθείτε την εμπειρία σας με αυτά, δοκιμάστε κι ας κάνετε λάθος!

Αν παρ’ όλα αυτά συμβαίνει κάτι στην οικογένειά σας, που συνεχίζει να σας αποδυναμώνει, αν για κάποιο λόγο συνεχίζετε να μην έχετε σιγουριά για τον τρόπο που έχετε επιλέξει να αντιμετωπίσετε ένα πρόβλημα σχετικά με ένα μέλος της, αναζητήστε βοήθεια από κάποιον ειδικό. Αν πιστεύετε ότι το άγχος σας δεν είναι μόνο εσωτερικό (δεν έχει να κάνει μόνο με το πώς βλέπετε τα πράγματα), αλλά επηρεάζεται από κάποιον επίμονο εξωτερικό παράγοντα (επηρεάζεται από τα ίδια τα πράγματα), για παράδειγμα ένα συναισθηματικό πρόβλημα ενός παιδιού, είναι ανάγκη να απευθυνθείτε σε ψυχολόγο.

Ποιος είναι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για να πείτε μπράβο;

Πρόσφατα, έρευνα του πανεπιστημίου του Σικάγο έδειξε, ότι τα νήπια, που επαινούνται άμεσα από τους ανθρώπους που τα φροντίζουν, λέγοντας για παράδειγμα «τα κατάφερες!», τείνουν να επιλέγουν πιο δύσκολα παιχνίδια ή δραστηριότητες και να πιστεύουν πως αν προσπαθήσουν λίγο παραπάνω θα τα καταφέρουν, από εκείνα τα νήπια που οι γονείς τους τα επαινούν λέγοντας «είσαι τόσο έξυπνο παιδί» ή «είσαι τόσο καλό» παιδί.

Υπάρχουν πολλά είδη επαίνων, δύο εκ των οποίων είναι ο έπαινος που επικεντρώνεται στην προσπάθεια και εκείνος που επικεντρώνεται στα χαρακτηριστικά του παιδιού. Φαίνεται ότι όσο επαινούμε τη συμπεριφορά του παιδιού, την υπομονή και την επιμονή του, όσο επικεντρωνόμαστε στη διαδικασία, στη σκληρή δουλειά που καταβάλει το παιδί, τόσο εκείνο τείνει να πιστεύει πως αυτά τα στοιχεία είναι που το βοηθούν να τα καταφέρει. Παράλληλα, η συγκεκριμένη διαπίστωση σημαίνει για τα παιδιά ότι μπορούν με το χρόνο να βελτιωθούν ή να εξελιχθούν.

Αντίθετα, τα παιδιά των οποίων οι γονείς ή οι άνθρωποι που τα φροντίζουν τα επαινούν τονίζοντας πόσο έξυπνα είναι, παίρνουν το μήνυμα πως η εξυπνάδα είναι ένα ήδη κατεκτημένο χαρακτηριστικό και πως δεν εξελίσσεται με τον καιρό. Παίρνουν το μήνυμα πως δεν τα κατάφεραν επειδή προσπάθησαν, επειδή επέμειναν αλλά επειδή είναι έξυπνα. Όταν τα «έξυπνα» παιδιά δεν τα καταφέρνουν λένε: Μα πως είναι δυνατό να μην τα καταφέρνω; Συνήθως τα παρατάνε για κάτι πιο εύκολο, ήδη κατεκτημένο, γιατί δεν ξέρουν με ποιο άλλο τρόπο να το κάνουν. Αντίθετα τα παιδιά που επαινούνται για την προσπάθεια, συνεχίζουν, γιατί ξέρουν πως αν προσπαθήσουν λίγο ακόμα, αν κάνουν λίγη υπομονή ακόμα, είναι πολύ πιθανό να τα καταφέρουν.

Αλήθεια πώς οι ερευνητές κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα; Βιντεοσκόπησαν οικογένειες παιδιών ενός, δύο και τριών ετών σε καθημερινές τους δραστηριότητες με σκοπό να παρατηρήσουν και να καταγράψουν πότε και με ποιο τρόπο οι γονείς των παιδιών ή οι άνθρωποι που τους παρείχαν φροντίδα τα επαινούσαν. Παρατήρησαν λοιπόν ότι οι γονείς επαινούσαν τα παιδιά τους εστιάζοντας στη δραστηριότητα, εστιάζοντας σε χαρακτηριστικά του παιδιού και με άλλους τρόπους που δεν κατηγοριοποιήθηκαν.

Οι ερευνητές ήρθαν σε επαφή με τα ίδια παιδιά μετά από πέντε χρόνια, όταν ήταν 7- 8 ετών. Στη συνέχεια προσπάθησαν να αξιολογήσουν, αν προτιμούσαν εύκολες ή δύσκολες δραστηριότητες, αν μπορούσαν να παράγουν και να εφαρμόσουν στρατηγικές ώστε να υπερπηδήσουν τα εμπόδια ή μελλοντικά εμπόδια αλλά και αν πιστεύουν πως η εξυπνάδα και η προσωπικότητα βελτιώνονται ή εξελίσσονται με τον καιρό.

Τα αποτελέσματα έδειξαν, ότι τα παιδιά των οποίων οι γονείς επαινούσαν επικεντρωμένοι στην προσπάθεια, επέλεγαν τις πιο δύσκολες δραστηριότητες και πίστευαν πως μπορούν να εξελιχθούν. Επιπλέον φάνηκε ότι δεν έχει καμία σημασία πόσες φορές θα επαινέσεις το παιδί σου αλλά το πώς θα το κάνεις.

Οι γονείς αγοριών που τα επαινούσαν επικεντρωμένοι στην προσπάθεια, το έκαναν συχνότερα από τους γονείς κοριτσιών. Το αποτέλεσμα ήταν τα αγόρια να τείνουν να έχουν πιο θετική στάση σχετικά με μελλοντικές ακαδημαΪκές προκλήσεις από τα αντίστοιχα κορίτσια.

Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι αν βελτιώσουμε την ποιότητα του επαίνου προς τα παιδιά μας, αυτό μπορεί να τα βοηθήσει ότι η επιτυχία στο μέλλον, η επίτευξη των στόχων τους είναι στα δικά τους χέρια. Γι’ αυτό επαινέστε τα παιδιά σας επικεντρωμένοι σε αυτό που εκείνη την ώρα κάνουν, όχι μόνο όταν το καταφέρνουν. Επαινέστε περιγράφοντας αυτό που κάνουν, πόσο δύσκολο είναι, πόση ώρα τους έχει πάρει, πόση υπομονή και επιμονή χρειάζονται ή χρειάστηκαν και αυτά κατά τη διάρκεια και μετά το τέλος της προσπάθειας. Παρ’ όλα αυτά, μη φοβάστε να πείτε στα παιδιά σας ότι είναι έξυπνα, μην παραλείπεται όμως να τους πείτε πως τα διακρίνουν κι άλλα θετικά χαρακτηριστικά, τα οποία αν τα έχει κανείς, ξέρει πως να τα καταφέρει, όχι μόνο ότι θα τα καταφέρει (επιμονή, υπομονή, σκληρή δουλειά κ.α). 

Προσπαθώντας να οριοθετήσουμε τα παιδιά Μέρος 2ο

Όταν οι γονείς οριοθετούν χρειάζεται να είναι σταθεροί, δηλαδή να μην αθετούν τον κανόνα που οι ίδιοι έχουν βάλει, ο κανόνας αυτός να ισχύει πάντα και για όλους. Δεν υπάρχουν όμως πάντα σταθεροί κανόνες για όλες τις ηλικίες. Τα όρια τίθενται με βάση την ηλικία, την ωριμότητα του παιδιού (βιολογική. γνωστική, συναισθηματική), είναι δηλαδή βασισμένα στις πραγματικές ανάγκες του παιδιού (βιολογικές, γνωστικές, συναισθηματικές) και όχι του γονέα. Δεν βάζουμε έναν κανόνα γιατί βολεύει εμάς πρόσκαιρα, αλλά επειδή το παιδί μας το έχει ανάγκη για να αναπτυχθεί ανεμπόδιστα αλλά και για να είναι με ασφαλές. Άρα δύο έννοιες, που μας οδηγούν, είναι η ασφάλεια του παιδιού μας και οι ιδιαίτερες ανάγκες κάθε αναπτυξιακής φάσης του παιδιού μας.

Για παράδειγμα, δεν μπορούμε να ζητάμε από ένα μωρό 9 μηνών ή και παραπάνω να μην πετάει από το τραπέζι  τα παιχνίδια του ή άλλα ασφαλή αντικείμενα, που του έχουμε δώσει, με δύναμη κάτω, γιατί πολύ απλά αυτή η συμπεριφορά είναι κομμάτι του αναμενόμενου παιχνιδιού, γι’ αυτή την ηλικία. Αν δεν επιτρέψουμε στο παιδί μας να παίξει με αυτόν τον τρόπο, θα εμποδίσουμε την φυσιολογική του ανάπτυξη. Θα το οριοθετήσουμε όμως, αν τα αντικείμενα, που πετά, μπορούν να σπάσουν, να πεταχτούν και να το τραυματίσουν, ανταλλάσσοντας τα αντικείμενα αυτά με άλλα πιο ασφαλή. Από την άλλη θα οριοθετήσουμε ήπια ένα εξάχρονο, που παίζει πετώντας το τηλεκοντρόλ επαναλαμβανόμενα στο πάτωμα, λέγοντάς του, πως αυτό που κάνει δεν είναι παιχνίδι, το τηλεκοντρόλ μπορεί να σπάσει και ότι, αν έχει διάθεση για παιχνίδι μπορεί να το κάνει με τα παιχνίδια του.

Είναι ανάγκη λοιπόν να είμαστε σε επαφή με τις ανάγκες που έχει το παιδί μας σε κάθε ηλικία, γιατί κάποιες συμπεριφορές του παιδιού μας που εμείς τις βρίσκουμε ενοχλητικές ή προβληματικές μπορεί να είναι συμπεριφορές στα πλαίσια της φυσιολογικής ανάπτυξής του. Επιπλέον οι ανάγκες του παιδιού μας δεν εξαρτώνται μόνο από εσωτερικούς παράγοντες αλλά πολλές φορές και από εξωτερικούς, από εξωτερικά γεγονότα. Δεν θα αντιμετωπίσουμε με τον ίδιο τρόπο ένα οκτάχρονο παιδί, που ζητά να κοιμηθεί με τους γονείς του, γιατί πριν από λίγο έγινε ένας σεισμός και φοβήθηκε, με ένα άλλο παιδί της ίδιας ηλικίας, που συστηματικά κοιμάται με τους γονείς του το βράδυ.

Με ποιο τρόπο συνηθίζουν οι γονείς να θέτουν όρια; Ποιο το αποτέλεσμα της κάθε επιλογής τους;

Πρόκειται για τέσσερις «κατηγορίες γονέων», για τέσσερις κατηγορίες τρόπου οριοθέτησης, τρόπου που μεγαλώνουμε τα παιδιά μας. Οι κατηγορίες φυσικά δεν είναι αναγκαία απόλυτες. Μπορεί κάποιος γονέας να έχει στοιχεία από δύο οι περισσότερες κατηγορίες ή μια κατηγορία να του «μοιάζει» περισσότερο από κάποια άλλη.:

> Ο αυταρχικός γονέας. Πρόκειται για έναν απαιτητικό και τιμωρητικό γονέα, που δεν αφήνει περιθώρια επιλογής στα παιδιά του. Ο γονέας αυτός δίνει αξία στην υπακοή, την τάξη, την παράδοση αποθαρρύνει την ανεξαρτησία και την ατομικότητα. Θέτει κανόνες χωρίς να τους συζητήσει. Δεν εξηγεί τη λογική που κρύβεται πίσω από αυτούς. Άλλωστε, η εξουσία του μέσα στο σπίτι είναι αδιαμφισβήτητη. Αποτέλεσμα: Ο αυταρχικός γονέας μπορεί να αγαπάει το παιδί του, δεν το αφήνει όμως να σκεφτεί για τον εαυτό του. Αντίθετα, σκέφτεται εκείνος για αυτό, γιατί εκείνος παίρνει πάντα τις αποφάσεις. Δεν μεγαλώνει το παιδί με σκοπό να ανεξαρτητοποιηθεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να μπορεί να σκέφτεται, να αποφασίζει και να πράττει αυτόνομα, δίχως το φόβο της άποψης του μπαμπά και της μαμάς. Αυτό το παιδί θα δυσκολευτεί πολύ να θέσει τα δικά του όρια, να ξεχωρίσει τον εαυτό του από τους άλλους, να διαχωρίσει τη δική του άποψη από εκείνη των άλλων. Είναι πολύ πιθανό και στην ενήλική του ζωή να αφήνει τους άλλους να αποφασίζουν γι’ αυτόν, γιατί θα φοβάται τη σύγκρουση με εκείνους (φίλοι, σύντροφος, εργοδότης κ.α), αν έχει διαφορετική άποψη, είναι πιθανό να μην έχει δική του άποψη, γιατί θα έχει μάθει πως δεν μπορεί να έχει ή πιο απλά δεν έχει εξασκηθεί στο να αποκτά δική του άποψη. Είναι επίσης πιθανό τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει σε τέτοιο περιβάλλον να γίνουν- από υγιή αντίδραση- περιφρονητικά και εριστικά όχι μόνο με τους γονείς αλλά και με όλους τους άλλους. Μην ξεχνάτε ότι η σχέση με τους γονείς μας αποτελεί για όλους μας πρότυπο σχέσης (θετικό ή και αρνητικό) και μας ακολουθεί μια ζωή, αν δεν μπορέσουμε να αναγνωρίσουμε το κακό που μπορεί να μας κάνει, ώστε να αγωνιστούμε για πιο υγιείς σχέσεις. Μπορούν επίσης να γίνουν πολύ ντροπαλοί άνθρωποι, άνθρωποι με χαμηλή αυτοεκτίμηση, αποτέλεσμα της έλλειψης σεβασμού από τους γονείς τους σε αυτά. Αποφασίζω εγώ για εσένα γιατί εσύ δεν ξέρεις και δεν μπορείς να ξέρεις.

Συνεχίζεται Μέρος 3ο…

Μπορώ να γίνω καλύτερος γονιός (Μέρος 2ο);

Ο αγώνας δρόμου με το καλύτερο δεν σταματάει ποτέ. Μην τρέχετε λοιπόν, γιατί συνέχεια θα χάνετε. Ο στόχος σας θα έπρεπε να είναι να εξελίσσεστε ως γονείς και ως άνθρωποι. Μην αγωνιάτε! Έχετε στο μυαλό σας 9 βασικές ιδέες:

> Καλλιεργήστε την αυτοεκτίμηση του παιδιού σας.

> Δώστε του προσοχή!

> Βάλτε όρια στη συμπεριφορά του.

> Δώστε του χρόνο από το χρόνο σας. Το ξέρω είναι δύσκολο, ειδικά όταν δουλεύουν και οι δύο γονείς όλη τη μέρα. Τα παιδιά σας όμως το έχουν ανάγκη. Αν δεν τους δίνετε την προσοχή που χρειάζονται, θα την πάρουν με τρόπο που δεν θα σας αρέσει. Σε τέτοιες περιπτώσεις αρχίζουν να συμπεριφέρονται άσχημα, γιατί τότε ξέρουν ότι θα έχουν σίγουρα την προσοχή που τόσο επιθυμούν, ακόμα κι αν είναι αρνητική! Μην φτάνετε όμως μέχρι εκεί. Φροντίστε να δημιουργείτε εσείς τις συνθήκες, κάτω από τις οποίες θα παίρνουν θετική προσοχή από εσάς, αλλά και εσάς. Σηκωθείτε δέκα λεπτά νωρίτερα το πρωί και φάτε μαζί πρωινό στο τραπέζι. Κάντε βραδιές αποκλειστικά οικογενειακές που θα περιλαμβάνουν παιχνίδι, ταινίες, μαγείρεμα, φαγητό ή ότι άλλο θέλετε και γιορτάστε μαζί το ότι είστε μαζί. Μην φαντάζεστε ότι τα παιδιά έχουν ανάγκη από πολλά και μεγάλα πράγματα. Ικανοποιούνται και από τα μικρά αρκεί να μην το κάνετε μηχανικά. Όταν τους προσφέρετε το φαγητό τους, τα καθαρά και σιδερωμένα ρούχα τους, κάντε το με όλη σας την αγάπη και αφήστε το να φανεί και στο πρόσωπό σας.

> Αποτελέστε ένα καλό πρότυπο. Το παιδί σας είναι ο άγρυπνος παρατηρητής σας. Σας παρατηρεί ακόμα και όταν δεν σας βλέπει, ακόμα και όταν εσείς νομίζετε πως δεν είναι εκεί. Τα παιδιά μας ακούν, μας αφουγκράζονται ακόμα και όταν βλέπουν τηλεόραση, παίζουν στο καθιστικό με τα παιχνίδια τους, ζωγραφίζουν στο γραφείο τους, κάνουν τα μαθήματά τους. Μας παρατηρούν, όταν τους μιλάμε (δεν ακούν μόνο αυτά που λέμε, αλλά και πώς τα λέμε), όταν μιλάμε σε κάποιον άλλο ή στο τηλέφωνο, όταν κάνουμε δουλειές στο σπίτι, όταν θυμώνουμε, όταν χαιρόμαστε ή όταν απλά ξεκουραζόμαστε. Τα παιδιά δεν μαθαίνουν μόνο όταν προσπαθούμε να τους μάθουμε κάτι, αλλά κυρίως όταν δεν προσπαθούμε. Γι’αυτό το λόγο, όταν θέλετε να μάθετε κάτι στα παιδιά σας βάλτε το κι εσείς στη ζωή σας, πριν το ζητήσετε από εκείνα. Είναι ανάγκη να το πιστεύετε και να το εφαρμόζετε στην πράξη και μάλιστα με συνέπεια και σταθερότητα. Για τα παιδιά σας είστε πρότυπα ζωής κάθε μέρα της κοινής σας ζωής. Μην προσέχετε λοιπόν μόνο τη συμπεριφορά του παιδιού σας αλλά και τη δική σας.

> Κάντε την επικοινωνία προτεραιότητα. Μιλήστε με τα παιδιά σας, εξηγήστε τους. Μην περιμένετε να κάνουν κάτι επειδή απλά το ζητήσατε. Όταν θέλετε κάτι από εκείνα πείτε το τους απλά, εξηγήστε το λόγο που το θέλετε, μιλήστε για τα συναισθήματά σας, λάβετε υπόψη και τα δικά τους. Αν δεν το κάνετε θα πιστέψουν ότι δεν έχετε τα κατάλληλα επιχειρήματα ή ακόμα χειρότερα ότι αυτό που θέλετε δεν έχει καμία λογική βάση. Αν δεν το κάνετε, τους δείχνετε ότι δεν τα λαμβάνετε υπόψη, ότι δεν τα σέβεστε. Το αποτέλεσμα θα είναι να εναντιωθούν όχι απαραίτητα γιατί δεν συμφωνούν με αυτό που τους ζητάτε, αλλά γιατί ο τρόπος σας τους έδειξε, πως κάνετε ότι δεν υπάρχουν. Αν όμως το κάνετε, θα μάθουν κι εκείνα τη διαφορά της απαίτησης από τη διεκδίκηση και θα την ενστερνιστούν. Θα βάλουν στη ζωή τους το λόγο και όχι τη βία. Θα αισθανθούν άξια σεβασμού και θα τον ζητούν από όποιον έρχεται σε επαφή μαζί τους.

> Αποκτήστε ευελιξία ως γονέας, προσαρμόστε το στυλ σας, όσο το παιδί σας μεγαλώνει. Αν σας προβληματίζει η συμπεριφορά του παιδιού σας, μήπως θα ήταν καλύτερα να αλλάξετε εσείς πρώτα τον τρόπο που αντιμετωπίζετε το παιδί σας κι έπειτα εκείνο; Όταν υπάρχει πρόβλημα πάντα πρέπει να γίνει κάποια αλλαγή. Την αλλαγή δεν θα την κάνει το παιδί σας, αν δεν την κάνετε πρώτα εσείς στον εαυτό σας. Αυτό σημαίνει πως είναι προτιμότερο να είστε ευέλικτοι ως γονείς. Αν βλέπετε ότι κάτι από αυτά που εφαρμόζετε δεν έχει το αποτέλεσμα που επιθυμείτε ή που είχε στο παρελθόν, αλλάξτε είτε τον τρόπο είτε τις προσδοκίες σας. Μην μένετε καθηλωμένοι σε κάτι που δεν φέρει κανένα θετικό αποτέλεσμα στο παιδί σας.

> Δείξτε στο παιδί σας, πως η αγάπη σας για εκείνο δεν είναι αγάπη υπό όρους. Είναι πράγματι μεγάλη ανάγκη να οριοθετούμε τα παιδιά μας. Είναι ανάγκη να ξέρουν το σωστό και το λάθος αλλά και τις συνέπειές τους. Είναι ανάγκη να γνωρίζουν τι θα συμβεί, να τους δείχνουμε το δρόμο. Είναι ανάγκη να τα αφήνουμε να επιλέγουν, αφού τους δείξουμε τα όρια (τα όρια αναπροσαρμόζονται ανάλογα με τις ανάγκες και την ηλικία του παιδιού) και να σεβόμαστε την επιλογή τους ακόμα κι αν αυτή είναι λανθασμένη κατά τη γνώμη μας. Αυτό σημαίνει πως πρέπει ακόμα και όταν οι επιλογές τους ξεπερνούν τα όρια, εμείς να συνεχίζουμε να τα αγαπάμε, να τους το λέμε και να τους το δείχνουμε, να μην τα κατηγορούμε, να μην τα κατακρίνουμε.

> Ελάτε σε επαφή με τις δικές σας ανάγκες και τα δικά σας όρια ως γονέας. Κανείς δεν είναι τέλειος. Άλλωστε δεν είναι ρεαλιστικό να κυνηγά κανείς την τελειότητα. Όλοι έχουμε τα δυνατά και τα αδύναμά μας σημεία. Αναγνωρίστε τα, γιορτάστε κάθε μέρα τα δυνατά και προσπαθήστε να κάνετε βήματα για την τόνωση των αδύναμων. Ζητήστε βοήθεια από όπου μπορείτε να την πάρετε, αν κάπου δεν τα καταφέρνετε. Μην ζητάτε πολλά από τον εαυτό σας, γρήγορα θα κουραστείτε και θα τα παρατήσετε. Πάρτε χρόνο για τον εαυτό σας και για τον/ την σύντροφό σας. Δεν είναι εγωιστικό, είναι άλλο ένα μάθημα για τα παιδιά σας, να φροντίζουν τον εαυτό τους, όχι μόνο τους γύρω τους.

 

Γίνετε παιδί με το παιδί σας

Παιχνίδια υπάρχουν σε όλα τα σπίτια, που ζουν παιδιά. Το παιχνίδι για τα παιδιά ξεκινά από τη στιγμή της γέννησής τους. Μπορεί να μην παίζουν τα ίδια με τα παιχνίδια τους, παίζετε όμως εσείς για εκείνα. Καθώς μεγαλώνουν αρχίζουν να μπορούν και να θέλουν να παίζουν και μόνα τους. Γιατί όμως εσείς πρέπει να τα συνοδεύετε σε πολλά από τα παιχνίδια τους, ιδιαίτερα αν έχετε παιδιά προσχολικής ηλικίας; Γιατί πρέπει να συνεχίζετε να παίζετε με τα παιδιά σας, καθώς εκείνα μεγαλώνουν;

Παίξτε, παίξτε, παίξτε

Έχετε στο νου σας, πως τα παιδιά σας εκτός από το φαγητό, το μπάνιο τους και τον ύπνο τους έχουν ανάγκη το παιχνίδι. Όταν διαβάζετε «παιχνίδι» μην έχετε στο μυαλό σας μόνο κάποιο αντικείμενο. Το παιχνίδι μπορεί να πάρει πολλές μορφές. Παίζουμε και όταν διαβάζουμε, παίζουμε και όταν τραγουδάμε, παίζουμε και όταν σηκώνουμε το παιδί μας ψηλά μέχρι το ταβάνι, ξανά και ξανά, παίζουμε και όταν αλλάζουμε την πάνα του ή το κάνουμε μπάνιο, παίζουμε και όταν το παίρνουμε στην πλάτη και κάνουμε το άλογο και τον αναβάτη του. Το παιχνίδι δηλαδή δεν χρειάζεται να είναι πάντα οργανωμένο, για να είναι παιχνίδι. Βάλτε τη φαντασία σας να δουλέψει, αφεθείτε και παίξτε. Παρατηρήστε το παιδί σας. Πολλές φορές εφευρίσκουν παιχνίδια, που εμείς δεν θα αναμέναμε. Παίξτε όπως παίζει και προσθέστε κι εσείς κάτι σ’αυτό.

Με το παιχνίδι είτε είναι οργανωμένο, είτε ελεύθερο το παιδί μαθαίνει, ωριμάζει γνωστικά, σωματικά  αλλά και συναισθηματικά. Μαθαίνει δηλαδή, πώς να οργανώνει τις κινήσεις του, ώστε να πετύχει ένα σκοπό, γυμνάζει τα δάχτυλα, τα χέρια και τα πόδια του, αναπτύσσει το λόγο του μαθαίνοντας τα ζώα, τους αριθμούς, τα χρώματα κ.α.  Μαθαίνει όμως να χάνει αλλά και να κερδίζει. Μαθαίνει ότι είναι δυνατό, μαθαίνει ότι είναι έξυπνο, ότι αν προσπαθήσει μπορεί να τα καταφέρει, μαθαίνει να μοιράζεται, να κάνει υπομονή, να περιμένει τη σειρά του. Μαθαίνει πώς να μαθαίνει. Μαθαίνει όμως και ότι δύο ζευγάρια μάτια, αυτά που αναζητά περισσότερο στον κόσμο, είναι εκεί και το προσέχουν, είναι εκεί και το αγαπάνε και ακριβώς γι’αυτό το λόγο εκείνο συνεχίζει να παίζει και να παίζει και να παίζει, άρα να μαθαίνει και να είναι χαρούμενο.

Παίξτε με το παιδί σας, σα να είστε κι εσείς παιδί. Μην παίζετε, σα να μιλάτε στο διευθυντή σας, μην παίζετε δηλαδή σοβαρά. Το παιχνίδι μας θέλει παιχνιδιάρηδες και σκανταλιάρηδες, όπως ακριβώς κάνει κι ένα παιδί. Γελάστε, κάντε παράξενες φωνές, πείτε μπράβο δυνατά, χτυπήστε παλαμάκια. Το πιο σημαντικό απ’όλα όμως είναι να διασκεδάζετε με τα λάθη του παιδιού σας ή όταν αυτό δυσκολεύεται. Τι σημαίνει αυτό; Όταν βλέπετε ότι το παιδί σας δυσκολεύεται ή κάνει λάθος και δυσανασχετεί, δεν αρκεί να του λέτε «δεν πειράζει, ξαναπροσπάθησε». Κάντε ένα βήμα παραπάνω και γελάστε με το λάθος με στόχο να παρασύρετε κι εκείνο να γελάσει με το λάθος του. Στόχος δηλαδή είναι το ίδιο το παιδί να πει στον εαυτό του «ε, και τι έγινε;!», «απλά την πάτησα!» και να γελάσει με τον εαυτό του. Θυμηθείτε! Όταν εκείνο είναι έτοιμο να κλάψει ή να θυμώσει, εσείς βάλτε δυνατά τα γέλια. Γιατί το κάνουμε αυτό; Για να δώσουμε ένα μάθημα ζωής στα παιδιά μας. Δεν έρχεται και το τέλος του κόσμου, αν κάνουμε ένα λάθος. Το ότι κάναμε ένα λάθος δεν σημαίνει ότι δεν είμαστε καλοί ή ότι δεν θα τα καταφέρουμε. Με τα λάθη μας γελάμε και συνεχίζουμε.

Συνεχίστε να παίζετε με τα παιδιά σας ακόμη κι αν θεωρείτε ότι είναι αρκετά μεγάλα για να παίζετε μαζί τους. Το παιχνίδι κάνει την οικογένεια χαρούμενη, ιδιαίτερα αν παίζετε όπως παραπάνω, χωρίς κλάματα και φωνές. Το παιχνίδι δένει την οικογένεια. Σας κάνει να ξεχνάτε τις σκοτούρες ή γιατί θυμώσατε με το γιο σας πριν από λίγο. Σας υπενθυμίζει, ότι αυτό είναι το παιδί σας και το αγαπάτε. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τα παιδιά σας. Καθώς μοιράζονται με τους γονείς τους και τα αδέλφια τους χρόνο παιχνιδιού, η χαρά που τους προσφέρει αυτό το μοίρασμα τους υπενθυμίζει την ασφάλεια που νιώθουν δίπλα σας και ξεχνούν τους τσακωμούς σας ή τις διαφωνίες που έχουν μαζί σας.

Παίξτε με τα παιδιά σας αλλά και με τους φίλους σας. Μη χάνετε το παιδί που έχετε μέσα σας. Αυτό το παιδί είναι που μας ανανεώνει και μας κρατάει ζωντανούς. Μην τα παίρνετε όλα σοβαρά, μη δίνετε σε όλα σημασία. Παίξτε σα παιδί με το παιδί σας με το κάθετί χωρίς ντροπή!

Μπορώ να γίνω καλύτερος γονιός;

Για τους γονείς το μεγάλωμα των παιδιών τους είναι το ομορφότερο πράγμα στον κόσμο. Δεν είναι όμως και το πιο δύσκολο; Δεν αναρωτιέστε συνέχεια αν αυτό που κάνατε ή πρόκειται να κάνετε είναι το σωστό; Δεν αναρωτιέστε συνέχεια, αν μπορείτε να προσφέρετε κάτι καλύτερο στα παιδιά σας; Δεν αναρωτιέστε, αν μπορείτε να γίνετε καλύτεροι γονείς;

Να λοιπόν τι οφείλει να έχει στο μυαλό του ένας καλός γονιός:

1. Πώς θα βοηθήσω να αναπτυχθεί η αυτοεκτίμηση του παιδιού μου; Η αυτοεκτίμηση σε ένα παιδί χτίζεται από τη στιγμή της γέννησης του. Ποιος είναι υπεύθυνος γι’αυτή; Εσείς. Τα λόγια σας σε εκείνο, ο τόνος της φωνής σας, το βλέμμα σας, οι εκφράσεις του προσώπου σας, η προσοχή σας, οι πράξεις σας δηλώνουν τι αισθάνεστε αλλά και τι σκέφτεστε για εκείνο. Αυτό που πιστεύει για τον εαυτό του είναι αυτό που πιστεύετε εσείς για εκείνο. Είστε ο καθρέφτης του.

Επαινέστε το κάθε φορά που καταφέρνει κάτι, όσο μικρό κι αν είναι. Δώστε προσοχή. Πείτε του συχνά «μπράβο, τα κατάφερες». Δείξτε όμως με όλο σας το σώμα, το βλέμμα σας, το πρόσωπό σας, τα χέρια σας, ότι αξίζει αυτό το μπράβο. Τα παιδιά το έχουν ανάγκη.

Προσέξτε τα λόγια σας. Μην κάνετε προσωπικούς χαρακτηρισμούς και μην το συγκρίνετε με άλλα παιδιά.

2. Να τα «πιάνω» να συμπεριφέρονται καλά. Είναι αλήθεια πως οι άσχημες συμεριφορές μας κάνουν περισσότερο εντύπωση από τις θετικές. Αυτές ίσως και να τις θεωρούμε δεδομένες. Δίνουμε λοιπόν περισσότερη προσοχή στις αρνητικές συμπεριφορές κάποιου, παρά στις θετικές. Έτσι είναι πολλές οι μέρες που περισσότερο επιπλήττουμε τα παιδιά μας παρά τα επαινούμε. Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εργοδότη σας, αν έκανε ακριβώς το ίδιο; Τι συναισθήματα θα σας δημιουργούσε και ποιο θα ήταν το αποτέλεσμα στην συμπεριφορά σας; Σκεφτείτε το.

Να είστε λοιπόν σε επαγρύπνηση στο σπίτι με σκοπό να πιάνετε συστηματικά τις θετικές συμπεριφορές των παιδιών σας, αν θέλετε να ενισχύσετε και αυτά και τις συμπεριφορές τους. Παραδείγματα καλής συμπεριφοράς είναι το να πηγαίνει το παιδί σας το πιάτο του στο νεροχύτη μετά το φαγητό, το στρώσιμο του κρεβατιού του, όταν μαζεύει τα παιχνίδια του, όταν τρώει στο τραπέζι και όχι στον καναπέ κ.α.

3. Να θέτω όρια σταθερά και με συνέπεια. Τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια για να αισθάνονται ασφάλεια. Αισθάνομαι ασφαλής όταν ξέρω μέχρι που να πάω αλλά και όταν ξέρω ότι οι γονείς μου είναι αυτοί που θα με προστατέψουν αν χρειαστεί, γιατί αυτοί έχουν τη δύναμη στο σπίτι και όχι εγώ. Τα παιδιά έχουν ανάγκη τα όρια για να μάθουν να ελέγχουν τον εαυτό τους, τη συμπεριφορά τους, τα συναισθήματά τους, έχουν ανάγκη τα όρια για να μάθουν να είναι υπεύθυνα. Υπεύθυνος γίνομαι, όταν ξέρω πως μια πράξη έχει συνέπειες θετικές και αρνητικές (ανάλογα την πράξη). Πώς όμως μαθαίνουν τα παιδιά, ότι οι πράξεις μας έχουν συνέπειες, που κάποιες φορές μας αρέσουν, άρα συνεχίζουμε να τις κάνουμε και κάποιες φορές δεν μας αρέσουν, άρα είτε σταματάμε είτε συνεχίζουμε κι αναλαμβάνουμε την ευθύνη; Θα μάθουν μόνο αν εσείς σταθερά και με συνέπεια αφήνετε τα παιδιά σας να υποστούν τις συνέπειες. «Έσπασες το βάζο; Θα μαζέψεις τα σπασμένα», «Χάζευες την ώρα που θα έπρεπε να μελετάς, ήρθε η ώρα του ύπνου και μου ζητάς να σου γράψω τις ασκήσεις; Δεν μπορώ να κάνω κάτι γι’αυτό», «Δεν σου αρέσει το φαγητό; Εντάξει μπορείς να μην φας». Θέστε βασικούς και ξεκάθαρους κανόνες, που θα ισχύουν όμως για όλους. Δεν κάνουμε χαρακτηρισμούς, δεν προσπαθούμε να πληγώσουμε κάποιον, δεν μιλάμε άσχημα, δεν χτυπάμε, δεν βλέπουμε τηλεόραση πριν τελειώσουμε το διάβασμα.

Αναζητήστε στο επόμενο άρθρο τι άλλο χρειάζεται να έχετε υπόψη σας για να μεγαλώσετε παιδιά χαρούμενα και υγιή.